Dario Moreno hakkında merak edilen sorulara cevapları. Kaç yaşında neden öldü? eğitimi, doğum tarihi, doğum yeri, aslen nereli? kısaca hayatı ve biyografi bilgileri.
1921 yılının Nisan ayında Aydın’da doğan Dario Moreno, Yahudi asıllı piyanist, gitarist, müzisyen, besteci ve sinema oyuncusu kimlikleri ile tanınmıştır.
Sefarat olan babası o yıllarda Aydın’da bir tren istasyonunda çalışmıştır. Babasının trajik bir şekilde vurulması ve hayata veda etmesi sonucunda yetim kalmış ardından annesiyle beraber İzmir’de bir Musevi Mahallesi olan Mezarlıkbaşı’na taşınmıştır. İzmir’de ilk önce Tilkilik, ardından ise Karantina semtinde, Tarihi Asansör’e gidilen, isminin verildiği Dario Moreno Sokağı’ndaki evde yaşamıştır. 5 kardeş olan Dario Moreno’nun annesinin ismi ise Madam Roza’dır. Annesi 2.ci evliliğini yapınca geçim sıkıntısı ve bazı sorunlar nedeni ile Nido De Guerfanos adlı Sefarad yetimhanesine bırakılmış 4 yaşına kadar da yetimhanede kalmış ardından Musevi İlkokulundan mezun olmuştur.
Dario Moreno gençlik yılları;
Bir çok farklı işte çalışmış o dönemlerde Kardıçalı isimli iş hanında yanında çalıştığı İzmir’in ünlü avukatlarından birinin yanında katipliğe yükseldi. Geceleri ise Milli kütüphane de çalışarak hem geçimini sağladı hem de Fransızca çalışarak Fransızca öğrendi. O dönemlerde gitar ve müzik ile ilgilenmeye başlayan Moreno, bir süre sonra gitar ile birlikte sokaklarda napoliten şarkılar söylemeye başlar. Türklere ait olan çiftetelliyi Yahudilerin ladino dilinde romantik ve egzotik bir tarz ile yorumlamış, Bar-Mitsva törenlerinde şarkılar söylemiştir. Henüz 18 yaşına gelmişken tüm İzmir tarafından sevilen ve tanınan birisi olmuştur.
Askerlik görevi;
2. Dünya Savaşı döneminde vatani görevini Manisa Akhisar Orduevi’nde yapan Moreno, orduevi’nde solistlik yapmış, Konya ve Adana’da bulunan askeri yerlerde sahne almış, askerlik döneminde müzik ile dahada iç içe olmuştur. Ayrıca İzmir Kordon’da yer alan Nato binasının yerinde bulunan Marmara Gazinosu’nda sahne aldı.
İlk konserini İzmir Konak Vapur İskelesi’nin üzerinde bulunan bir gazino’da veren Moreno kısa süre içinde maddi imkanını da bir hayli ilerletmeyi başarmış ve annesiyle beraber Mithatpaşa Caddesi Karataş semtindeki Asansör Sokağı’na taşınmıştır. Sokağa bugünkü ismine sahip olan Dario Moreno Sokağı verilmiştir.
Şöhret basamaklarını hızla tırmanmış asıl çıkışı ise İzmir Palas Otel ile gerçekleşmiştir. Askerliği bitirdikten sonra İstanbul Fenerbahçe’de Belvu isimli gazino’da, Ankara’da ise Bomonti gazinosunda sahne almıştır. Ankara dönüşünde ise Fritz Kerten’in orkestrasına solist olarak katılan Moreno, Ankara’da bulunduğu senelerde Hergele meydanında 2 kişilik bir odada kalırken şair Orhan Veli ile oda arkadaşı olmuştur.
Dario Moreno kariyeri ve yıldız oluşu;
İstanbul macerasının ardından Yunanistan Atina’ya gider, orada para biriktirir ve Fransa Paris’te bulunan ve sanatçıların program ve çalışmalarını belli yüzde karşılığında düzenleyen bir kişi tarafından telgraf alır. Hemen atlar ve Paris’e giderek Fransa’da ilk kez Cannes’daki Palm Beach Otelinde şarkı söyler. Ardından Perto del Sol müzikholünde sahne alır. İlk zamanlar pek fazla başarı elde edememiş bir süre Almanya’da askeri kulüplerde şarkı söylemiş ardından Paris’te Jezabe isimli şarkısı ile inanılmaz bir çıkış yakalamıştır. Akabinde seslendirdiği Adieu Lisbon ve Cou Courou Cou Cou adlı kalipsolar ile ününe ün katmayı başarmıştır.
Kısa bir zaman diliminde ise Fransa’nın en tanınmış şarkıcıları arasına girmeyi başarmıştır. Günümüzde müzik mabedi olarak bilinen Olympia’da salonu tıka basa doldurmayı başaran nadir sanatçıların başında yer alır.
1948 yılında ilk plağa okuduğu şarkı Quizas, Quizas (Kim Bilir, Kim Bilir) olmuştur. Daha sonra annesini ve Fritz Kerten’i de yanına almış ve Fritz Kerten’i yanında piyanist olarak çalıştırmıştır.
1954 yılında artık dünya yıldızı olarak ismini altın harflerle tüm müzik dünyasına yazdıran Moreno’nun 1957 yılında Quand Elle Danse gece kulüplerinde, Adieu Lisbone ise radyolarda en fazla çalınan şarkılar olmuştur. 1958 yılında ise o unutulmaz eseri olan Si Tu Vas a Rio’yu seslendirmiştir.
Ben Türküm;
Ülkemizin topraklarında yetişen ve kendisini her daim Türk olarak gören Moreno özellikle 1968 yılında unutulmaz bir ana imzasını atmıştır. Paris’te düzenlenmiş olan Latin Amerika Şarkıları Festival’inde Fransa adına yarıştırılmıştır. Yarışmada 1.ci olmuş göndere Fransız bayrağı çekilirken bu duruma müdahale etmiş ve göğsünden Türk Bayrağı’nı çıkartarak Ben Türk’üm ve İzmir’liyim diyerek tüm dünyaya haykırmıştır.
Hayatı boyunca 32 sinema filminde oyuncu olarak rol almıştır. Türkçe, İtalyanca, Fransızca, İspanyolca, dahil 7 dil bilen Moreno’nun bir çok şarkısı sinema filmlerinde seslendirilmiştir.
Ülkemizde menajerlini ise Erkan Özerman üstlenmiştir.
Ölümü, kaç yaşında neden öldü? Vasiyeti
1 Aralık 1968 tarihinde Yeşilköy Havaalanı’ndan Paris’e gitmeye hazırlanan Moreno, bulunduğu İstanbul Hilton Oteli’nde sabah 9.30 civarında kalp krizi geçirmiş ve hayata gözlerini yummuştur. Öldükten sonra kendisinin İzmir’e gömülmesini vasiyet etmiştir. Ancak annesi o dönemde İsrail’e yerleştiği için oğlunu da gömülmesi için İsrail Telaviv Holon kenti mezarlığına götürmüş ve Moreno oraya defnedilmiştir.
Hiç bir zaman Türkiye Cumhuriyeti pasaportunu yanından ayırmayan ve değiştirmeyen Moreno hayatı boyunca İzmir’li Dario olarak kendisini tanıtmıştır.
Ödülleri :
Oeil Pour Oeil (GÖZE GÖZ) adlı filmi ile Fransa’da en iyi yardımcı aktör ödülü.
1958 senesinde la vie parisienne’de ilk defa klasik bir eseri plağa doldurdu ve o yılın grand prıx du dısque (plak armağanı) ödülünü aldı.
1962 yılında Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Hitit Güneşi ödülü.
1969 yılında Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Darıo Moreno ödülü, bu ilk ödülü Esin Afşar ve Jacques Brel Paris Büyükelçiliğindeki tören ile teslim almışlardır.
Albümleri:
Granada-Adios Amigos
Bossa Nova
Kalipso
Le koko
Canım İzmir
Si Tu Vas A Rio / Viens
Uzun Bos
Moreno Poy POY
Melezi Ye Ye Ye
Hatıralar Hayal Oldu / Olam Boyun Kurbanı
Tropical Dario
Oh Que Dario